Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin açtığı dava sonucunda, Koza Altın İşletmeleri A.Ş.'nin Kaymaz Altın ve Gümüş Madeni Üçüncü Kapasite Artışı ile İlave Maden Atık Depolama Tesisi projesine ilişkin "ÇED Olumlu" kararı iptal edilmişti. Ancak, Eskişehir Doğa ve Yaşam Platformu tarafından yapılan açıklamada, mahkeme kararına rağmen üçüncü atık depolama tesisinin inşasının sürdüğü iddia edildi.
“Kaymaz zehir deposu haline getiriliyor”
Platform açıklamasında, Kaymaz’daki projenin çevresel ve insani etkilerine dikkat çekildi. Çanakkale’den 490 kilometre uzaklıktan taşınacak 2,7 milyon ton cevherin burada işlenecek olmasıyla, bölgede milyonlarca metreküp zehirli atık birikeceği ifade edildi. Bu atıkların tarım arazilerini, meraları ve bölgenin doğal yapısını yok edeceği vurgulandı.
Kaymaz Mahallesi’nde yıllık 60-70 kişinin kanser nedeniyle yaşamını yitirdiği belirtilen açıklamada, bu durumun altın madenciliği faaliyetlerinin bölgeye etkisiyle doğrudan bağlantılı olduğuna dikkat çekildi. Eskişehir Doğa ve Yaşam Platformu adına Filiz Fatma Özkoç, “Bu proje, Kaymaz’ın bir şirketin maden çöplüğüne dönüştürülmesi projesidir” ifadelerini kullandı.
“Mahkeme kararları neden uygulanmıyor?”
Eskişehir 1. İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma ve ardından iptal kararı vermesine rağmen, üçüncü atık depolama tesisinin inşasının devam ettiğine dair şikayetler platforma iletildi. Özkoç, yetkili makamlara şu soruları yöneltti:
“Mahkeme kararına rağmen inşaatın devam etmesine kimler izin vermektedir? İdari yetkililer, bu hukuksuz inşaatı neden mühürlememiştir?”
Yetkililere, mahkeme kararlarının uygulanması ve ihlallerin denetlenmesi çağrısında bulunuldu.
“Kaymaz ve çevresindeki projelere tepki”
Kaymaz’daki projelerle sınırlı kalmayan çevre tehditlerinin Sarıcakaya ve Behçetiye mahallelerine de sıçramış durumda olduğu ifade edildi. Sarıcakaya Altın ve Gümüş Madeni projesine ilişkin Eskişehir 2. İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma kararı olmasına rağmen, cevherin Kaymaz’a taşınmasının planlandığı ileri sürüldü. Behçetiye’deki projede de benzer bir durumun yaşanabileceği kaydedildi.
Eleştirilerin odağında onlar var
Eskişehir Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün, mahkeme kararlarına rağmen projelere sessiz kalması ve şirket çıkarlarını gözettiği yönündeki iddialar, platform tarafından endişe ile karşılandı. Fatma Filiz Özkoç, “Doğal kaynaklarımızın sermaye gruplarının kârı uğruna talan edilmesine karşı mücadelemizi sürdüreceğiz” denildi.
Platformun talepleri
Eskişehir Doğa ve Yaşam Platformu, mahkeme kararlarının derhal uygulanmasını ve çevreye zarar veren faaliyetlerin durdurulmasını talep etti. Ayrıca, hukuksuzluklara karışan yetkililer hakkında gerekli yasal işlemlerin yapılması gerektiğini belirtti.