Türkiye'de otomobiller için uygulanan ÖTV matrah sistemi, özellikle elektrikli araçların liste fiyatlarının altında satılmasına yol açıyor. Bu durum hem tüketicilerin hem de sektör temsilcilerinin dikkatini çekerken, konuyla ilgili detaylı açıklamalar Otomotiv Gazetecisi Emre Özpeynirci’den geldi. Özpeynirci, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımlarda, bu sistemin otomotiv sektörü üzerindeki etkilerini ve yaşanan ilginç satış uygulamalarını gözler önüne serdi.
Elektrikli araçlarda matrah oyunu
Emre Özpeynirci, elektrikli otomobillerin fiyatlandırılmasında yaşanan durumu şu sözlerle anlattı:
“Bir elektrikli otomobil düşünün, matrah fiyatı yüzde 10’luk ÖTV diliminin biraz üstünde olsun. Marka ya da distribütör istese bu aracı ilk etapta yüzde 10’luk dilime sokup satabilir. Ancak en ufak kur artışında yeniden üst dilime çıkma riski olduğundan, fiyatı baştan üst dilimde belirliyor ve kararı bir nevi bayilere bırakıyor.”
Bu açıklama, araç fiyatlarının nasıl esnek bir şekilde belirlendiğini ve bayi marjlarının liste fiyatlarına yansımadan değişiklik gösterebildiğini ortaya koyuyor.
ÖTV matrahına iki çarpıcı örnek
Durumu daha iyi anlamak adına iki örnek veren Özpeynirci “Elektrikli MINI Countryman’de bunu görmüştük. İlk başta liste fiyatı 2.490.538 TL olan aracı bayiler, matrah fiyattan marjlarını düşürüp 1,9 milyon TL civarında satmıştı. Borusan daha sonra liste fiyatını da 1,9 milyon TL civarına çekti. Bu hafta başında satışa sunulan elektrikli Peugeot 5008’de de benzer bir durum yaşandı. Ancak bu kez fiyat farkı daha büyüktü. Peugeot, yüzde 40’lık ÖTV dilimine giren aracın liste fiyatını 2 milyon 750 bin TL olarak açıkladı. Aracın matrah fiyatının yaklaşık 1,6 milyon TL olduğunu düşünürsek, fiyatı ancak 150 bin TL'nin üstünde aşağı çekerek yüzde 10’luk dilime sokmak mümkün” dedi.
Gizli zam ve kur artışları endişesi
ÖTV matrah sistemine getirilen eleştirilerden biri, sürekli kur artışlarının yaşandığı Türkiye’de bu sistemin gizli zam etkisi yaratması. Özpeynirci, paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
“ÖTV matrah sistemi, kurların sürekli artış eğiliminde olduğu bir ülkede gizli zam anlamına geliyor. İçten yanmalı araçlarda en düşük ÖTV dilimi yüzde 80 olduğu için bu değişiklik artık olmuyor.”
