Son dönemlerde araç kullanıcıları tarafından yoğun şekilde tercih edilen otomatik şanzımanlı araçlar, yaşanabilen arızalarla öne çıkıyor. Hatalı kullanıma bağlı olarak yüksek maliyetli arızalar çıkartabilen otomatik şanzımanlı araçlar hakkında işin uzmanları uyarıyor. Özellikle kırmızı ışıkta bekleme esnasında yapılan vites değişikliklerinin ve park edilme esnasında araç yükünün şanzımana bindirilmesinin büyük deformasyonlara neden olduğunu belirten Eskişehir’deki bir ekspertiz firmasının genel koordinatörü Alperen Temizyürek, “Şanzıman değişikliklerinde 100 bin liraya kadar maliyetler oluşabiliyor” dedi.
“Ekspertize gelen 5 aracın 4’ü otomatik ve yarı otomatik araçlar”
Son zamanlarda ekspertize gelen araçların büyük kısmının otomatik şanzımanlı olduğunu belirten Alperen Temizyürek, “Şu an ekspertize gelen 5 aracın 4’ü otomatik ve yarı otomatik araçlar. Çoğunlukla üreticiler de artık otomatik vitesli araçlar çıkartıyor. Şehir trafiğinden kaynaklı olarak daha rahat bir kullanım ve konfor sağlamak, yeni nesil araçlardaki şerit takip sistemleri, otonom sürüş modelleri ve bazı özellikleri kullanabilmek için otomatik viteslerin üretimi arttı. Bunlar geliştikçe taleplerde de yükseliş yaşandı” dedi.
“Hatalı park ve şanzıman yağı değiştirmemekten kaynaklı ciddi deformeler oluyor”
Kullanıcı hatalarının ve eksik bakımların deformelere neden olarak yüksek maliyetli arızalar oluşturduğunu belirten Temizyürek, “Öncelikle manuel şanzımandan alıştığımız sürüş modelinden vaz geçmemiz lazım. Sıfır araç alacak arkadaşlar bu konuda biraz daha şanslı. Servislerle görüşüp, kullanım talimatları ve bilgilendirme alabilirler. Ama ikinci el araç alacak arkadaşlar da muhakkak ki servislere ve ekspertiz noktalarına bunlarla ilgili danışmaları ve kontrollerini yaptırması lazım. Manuel araçlardaki bakım ve onarım durumları daha kolay ve daha düşük maliyetli olurken, otomatik şanzımanlarda bunlar çok daha yüksek maliyetli oluyor. Çoğunlukta hatalı park ve şanzıman yağı değiştirmemekten kaynaklı olarak parçalarda ciddi anlamda deformeler oluyor. Bu da araç kullanma esnasında vites geçişlerinde vuruntu yapabiliyor ve randımanlı performans aktarma eğilimini gösteremiyor. Onlara dikkat edilmesi lazım. Kullanımla ilgili olan durumunda şanzıman yağı değişimine ve üretici firmanın ön gördüğü kilometre aralığında bakımlarının yapılmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Şanzıman değişimine kadar gidebiliyor bu durum. Onlarda da 100 bin TL’den başlayan çok yüksek fiyatlar çıkıyor. Bakımlar genel itibariyle daha ucuz. Ama yine de otomatik şanzıman bakımları da 20 bin TL civarında başlıyor. Daha yukarıya doğru ilerliyor” diye konuştu.
“Araç yükünü şanzımana bindirmemek gerekiyor”
Sürücülerin otomatik şanzımanlı araç kullanırken vites değişiminde ve park konumuna getirmede dikkatli olması gerektiğini belirten Alperen Temizyürek, “Yeni nesil otomatik şanzımanlarda ‘hold’ veya ‘auto hold’ diye geçen sistemimiz mevcut. Bu sistem, aracın trafikte ve kırmızı ışıkta beklediği esnada vites D’de olsa bile belli bir süre sonra ayağınız frende değilken vitesi boşa alıyor. Kullanıcılar harici olarak kendileri vitesi D’den N konumuna getirdiğinde, hareket için tekrar D’ye getirip seri bir şekilde kalkış istediğinde şanzımana aniden yüksek güç biniyor. Bu da vuruntulara sebebiyet veriyor, dolayısıyla yapılmaması gerekiyor. Bu sistemler zaten aracı boşa çekiyor. Siz tekrardan gaza bastığınızda da vitese alıyor aracı. Bir diğer konu da park halindeki hatalar. Aracı park ederken öncelikle vitesi D konumundan N konumuna getirip aracın yükünü el frenine bindirmemiz gerekiyor. El frenin çektikten sonra aracı P konumuna getirmemiz lazım. El frenin çekmeden direkt P konumuna getirdiğimiz zaman aracın bütün yükünü şanzıman çekiyor. Bu da yine deformeye ve yıpranmaya sebebiyet veriyor” dedi.
“Dikkatli kullanıldığında 350 bin kilometreye kadar dayanaklıdır”
Halk arasında otomatik şanzımanların 200 bin kilometre ömrü olduğuna dair yanlış bilgi olduğunu belirten Alperen Temizyürek, şu ifadeleri kullandı:
“Şanzıman üreticilerinin biçmiş olduğu ömür 350 ila 500 bin kilometre aralığındadır. Fakat bu periyot dahilinde 60 ila 80 bin kilometre aralıklarında marka ve modeline göre değişmekle birlikte bakımı ve yağ değişimleri var. Şanzıman yağları ömür boyu kullanılabilir yağlar değillerdir. Yağ değişimi yapılmadıktan, kullanımında dikkat edilmedikten sonra 150-200 bin kilometrede ağır masraflar çıkartıyor. Oluşan algı bundan kaynaklı. Özellikle şanzıman yağı değişimi ve kullanım durumuna dikkat edildikten sonra 350 bin kilometreye kadar şanzımanlarda herhangi bir revizyon işlemine veya değişimine duyulmayacaktır.”